Naidheachdhan

Beul-aithris Chaluim Cille le Gearóidín Breathnach

Tha àite air leth aig Calum-Cille ann am beul-aithris na h-Èireann agus na h-Albann. Ri linn sin, dh’iarr Foras na Gaeilge air an sgeulaiche iomraiteach Gearóidín Breathnach agus air LIGID TV Productions sreath de bhidiothan goirid a dhèanamh, Seanchas Cholmcille, mar phàirt de Cholmcille 1500. Anns gach bhidio, tha Gearóidín Breathnach a’ gabhail cuairt do dh’àite ann an Tìr Chonaill a tha co-cheangailte ris an naomh, agus bidh i ag innse sgeul agus seanchas an àite uime:

1. Breith Chaluim Chille
2. Tobar Eithne, An Tearmann agus áite-breith Chaluim-Chille
3. Mar a fhuair Calum-Cille ainm
4. Crois Ráithe agus a’ Chrois Mhòr
5. Turas agus Tobar Chaluim-Chille ann an Gartán
6. Mar a fhuair Abhainn na Leanainne a h-ainm

Gheibhear fo-thiotalan airson nam bhiodiothan ann an Gaeilge na h-Èirean, ann an Gàidhlig na h-Albann agus ann am Beurla, agus faodar an coimhead gun fo-thiotalan cuideachd.

’S ann à teaghlach cliùiteach sheanchaidhean ann an Rann na Feirste, air taobh an iar Thìr Chonaill, a tha Gearóidín. Bhuannaich i dà thuras an Corn Uí Riada, a’ cho-fharpais as motha airson seinn san t-seann nós aig Oireachtas na Gaeilge, a bharrachd air an duais as motha airson seanchas. Tha an duais sin air ainmeachadh an dèidh a h-athar, Neidí Frainc Mac Grianna, a bhrosnaich a gràdh seanchais air thoiseach. Tha Gearóidín air iomadh bliadhna a chaitheamh a’ cur air adhart seanchas agus seinn san t-seann nòs am measg dhaoine òga, agus tha àite cudromach aice ann an ceòl is seanchas dùthchasach Thìr Chonaill.

Tha an ceòl leis an aithnichear an sreath a’ tighinn às an òran Ainnir Dheas na gCiabhfholt Donn (Gruagach Grinn nan Ciabhan Donn), air a sheinn le seinneadair eile à Rann na Feirste, Aodh Mac Ruairí. Tha comhairle Chaluim-Chille ga innse san rann seo, agus cluinnear an rann iomlan aig toiseach a’ chiad bhidio:

Is é ‘dúirt Colm  Cille linn go hIfreann nach dtéid fial

Lucht an tsaibhris go gceileann siad a bpáirt mhór le Dia

’S nach mór an tubaiste d’aon duine a ndearnadh riamh

‘Oiread a chruinniú is a choinneodh as Parthas é.

translation

’S e thuirt Calum-Cille rinn do dh’ifrinn nach tèid am fial

Luchd an t-saidhbhreis gun ceil iad orra am pàirt mhòr le Dia

Nach mòr an tubaist do dh’aon duine a dhèanadh riamh

Uiread a chruinneachadh ’s a chùmadh à Pàrras e.

Mar phàirt de chomharradh Colmcille 1500, tha Foras na Gaeilge an dùil grunn choimiseanan a bhuileachadh air luchd-ealain ann an Èirinn agus Alba ron 15 Sultain. Tha iad ag iarraidh obraichean a chuireas fòcas air pàirt air choreigin de dhualchas Colmcille agus an dàimh eadar coimhearsnachdan Gàidhlig na h-Èireann agus na h-Alba anns gach raon de na h-ealain. Thathas an dùil gum bi coimiseanan eadar € 2,500 agus € 15,000 is a’ dèanamh ceangal le Colmcille agus an ceangal eadar Gàidhlig na h-Èireann agus na h-Alba. Ma tha pròiseact agad san amharc cuir fios thuca aig colmcille@forasnagaeilge.ie. Ceann latha mu dheireadh 15 Sultain 2021.

Sreath de naoi òraidean air-loidhne Colmcille 1500 air an cur air dòigh le Seirbheis Leabharlann Dhùn nan Gall le aoighean Dr. Brian Lacey, Christy Gillespie, Donal Mac Polin, Tim Stampton, Paula de Fougerolles agus Joe Brennan. Tha na h-òraidean seo an-asgaidh agus thèid an sgaoileadh air-loidhne air sianal YouTube Comhairle Siorrachd Dhùn nan Gall aig https://www.youtube.com/user/wwwdonegalcocoie/videos Tuilleadh fiosrachaidh aig: www.donegallibrary.ie

Tuilleadh foisrachadh aig: www.donegallibrary.ie

MEITHEAL CHOLMCILLE – 8 Lùnastal

Bidh an neach-ealain eileanach Cathal Mc Ginley a’ cumail pròiseact ealain air Inisdooey mar phàirt de chomharrachadh Colmcille 1500 am-bliadhna. Bidh buaidh aig beul-aithris ionadail air cuspair a’ phròiseict agus an ceangal eadar Colmcille agus naomh Dubhthach ris na h-eileanan ionadail. Bidh clann Club Óige Mhachaire Rabhartaigh còmhla ri Cathal air 30 Iuchar gus crìoch a chur air a’ phròiseact.

Air 8 Lùnastal bidh taisbeanadh de obair-ealain na cloinne agus Cathal. Bidh cuideachd, turas treòraichte agus turas bàta timcheall air Inis Bó Finne le òrain, sgeulachdan agus biadh is deoch. Tuilleadh @ 087 656 1879